خودرو بی ام دبلیو M3 E36 دنده ای سال 1999

بازدیدها: 725

معرفی

از تاریخی که بی ام و اولین نسل از سری 3 خودش را روانه‌ی بازار کرد تا امروز، نزدیک به پنجاه سال گذشته و بی ام و همواره سرآمدی بر تمام خودروهای اسپرت خانوادگی کلاس خود بوده است. در سال 1991 که نسل دوم سری سه برکنار شد، شاهد ورود نسل سوم خودروی اسپرت BMW بودیم. نسل سوم سری سه که به کد E36 معروف است، تا سال 1998 به مدت 7 سال و مانند نسل قبل‌تر E30 در چهار کلاس تولید شد. پلت‌فرم آن همان پلت‌فرم پیشرانه‌‌جلوی دیفرانسیل عقب بوده و با پیشرانه‌های 4 سیلندر و 6 سیلندر قابل‌سفارش بود. مدل M3 این نسل یک سال پس از آغاز تولید نمونه‌های معمولی پا به خیابان‌ها گذاشت و یک سال پس از آن نیز از چرخه‌ی تولید خارج شد. مدل‌های M به پیشرانه‌های 6 سیلندر مجهز بودند که در مدت‌ 7 سال 71242 دستگاه از آن تولید شد. از اتفاقات مهم این نسل، اضافه‌شدن مدل سالن برای نمونه‌های M پاور بود. همواره شرکت‌های بزرگ تیونینگ علاقه‌مندی خودشان را در جهت تقویت نسخه‌های مختلف سری 3 اعلام کردند و حتی بسیاری از آن‌ها مثل جی پاور، هامان، آلپاین و… مدل‌های تقویت‌شده‌ی کاملا مناسبی را ارائه دادند؛ اما برای همه‌ی علاقه‌مندان بی ام و نسخه‌های تقویت‌شده توسط  ام پاور حس‌وحال دیگری خواهد داشت.
زمانی‌که به E36 ام پاور نگاه می‌کنیم، با خودرویی دودر و اسپرت با خطوط  سیال و گلگیرهای عضلانی و کاملا اسپرت روبه‌رو هستیم. به جز جلوپنجره‌ی کلیوی همیشگی بی ام و و چراغ‌های دوبل در یک قاب که نسبت به مدل قبلی مدرن‌تر به نظر می‌رسند، اضافه‌شدن فلاپ‌های پایین در‌ها، تعویض سپر اصلی کارخانه با نسخه‌ی ساخته‌شده توسط ام پاور و اضافه‌شدن اسپویلر عقب خودرو اولین مواردی هستند که جلب‌توجه می‌کنند و همه برای افزایش آیرودینامیک خودرو کاملا مهندسی شده‌اند. زمانی‌که پشت فرمان قرار می‌گیریم، فرمان جدید ام پاور با ارگونومی خوب و علامت آبی و قرمز آن به همراه سردنده‌ی جدید از جمله تغییرات ظاهری هستند که این تیم تیونینگ روی خودرو‌ها انجام داده است.
تا سال 1995 پیشرانه‌ای که وظیفه‌ی به حرکت درآوردن بی ام و E36 نسخه‌ی ام پاور را داشت، یک موتور 6 سیلندر خطی 24 سوپاپ با تنفس طبیعی و حجم 2990 سی‌سی و قدرتی معادل 240 اسب‌بخار بود که این نیرو از طریق گیربکس 6 دنده‌ی دستی به چرخ‌ها منتقل می‌شد و توان رسیدن به سرعت 250 کیلومتر بر ساعت را داشت. همچنین باعث می‌شد این کوپه‌ی اسپرت با وزنی معادل 1700 کیلوگرم، ظرف مدت‌زمان 5.6 ثانیه از حالت سکون به صد کیلومتر بر ساعت برسد. از سال1995 تا سال1999 دو پیشرانه‌ی 3152 و 3201 سی‌سی با توان 320 اسب‌بخار در خط تولید بی ام و جایگزین پیشرانه‌ی 2990 سی‌سی شدند.

مقدمه

اولین M3 بر پایه‌ی پلتفرم سری 3 بی ام دبلیو E30 طراحی شد و در سال 1986 به بازارهای اروپایی و یک سال بعد به بازارهای ایالات متحده آمریکا معرفی شد. این خودرو تا سال 1990 به تولید خود ادامه داد و با بازه‌ی متنوعی از پیشرانه‌ها از جمله یک پیشرانه‌ی 138 اسب بخاری می‌شد. در یک بازه‌ی زمانی نسبتاً کوتاه، بی ام دبلیو E30 M3 به عناوین بی‌شماری در مسابقات مختلف دست یافت و به یکی از موفق‌ترین خودروهای تاریخ بدل شد. این خودرو در زیر کاپوت خود از یک پیشرانه‌ی چهار سیلندر 2.3 لیتری به همراه سیستم سوخت‌رسانی بوش (Bosch) بهره می‌برد که می‌توانست توانی معادل 192 اسب بخار تولید کند. این مدل تنها خودروی 1.3 تنی با گیربکس 5 سرعته‌ی دستی بود که می‌توانست صفر تا 97 کیلومتر بر ساعت را در کمتر از 7 ثانیه سپری کند و به حداکثر سرعت 225 کیلومتر بر ساعت دست یابد.

در سال 1992 بی ام دبلیو نسل دوم خودروهای M3 را که بر پایه‌ی پلتفرم E36 طراحی شده بودند در نمایشگاه خودروی پاریس رونمایی کرد. دپارتمان موتوراسپرت (Motorsport) در ابتدا با پیشرانه‌ی استاندارد M50TU که در مدل‌های مختلف E36 و E34 استفاده می‌شدند، کار خود را آغاز کرد. بعد از آن، با اعمال تغییراتی بر روی این پیشرانه از جمله تنظیم ورودی پیشرانه و حجیم‌کردن قطر پیستون و ارتفاع سیلندر، پیشرانه‌ی تازه‌ای را با نام S50 معرفی کردند که توانایی تولید 280 اسب بخار قدرت را داشت. این پیشرانه با یک سیستم زمان‌بندی متغیر سوپاپ‌های جدید بر روی میل بادامک ورودی ترکیب شده بود که به آن VANOS می‌گفتند.

موتوراسپرت تغییرات خود را ادامه داد و از یک سیستم تعلیق تازه با فنرهای قدرتمندتر و همچنین ستون‌های ضد واژگونی (anti-roll) بزرگتر استفاده کرد. ترمزهای دیسکی 20 اینچی این خودرو در چشم بر هم‌زدنی خودرو را متوقف می‌کردند و سیستم فرمان آن به شدت پاسخگو و نرم بود.

پیدایش مدل E36 M3

مدل اصلی بی ام دبلیو E36 M3 در سال 1993 به عنوان یک مدل کوپه وارد مرحله‌ی تولید شد. این مدل با استفاده از یک پیشرانه‌ی 3.0 لیتری (2990 سی سی) شش سیلندر خطی (I6) که با کد S50B30 شناخته می‌شد و توانایی تولید حداکثر توان 210 کیلووات (286 اسب بخار) را داشت، تجهیز شده بود.

در سال 1996 بی ام دبلیو M3 با تغییرات و به‌روزرسانی‌هایی همراه بود. این مدل از یک پیشرانه‌ی 3.2 لیتری (3152 سی سی) با همان آرایش شش سیلندر خطی (I6) بهره می‌برد که با کد S50B32 شناخته می‌شد و توانی معادل 236 کیلووات (321 اسب بخار) را تولید می‌کرد. در کنار این، یک گیربکس شش سرعته و ترمزهای بزگتر مدل M5 هم به این خودرو راه یافتند؛ همچنین گیربکس ترتیبی تازه‌ی SMG بر روی این مدل به صورت سفارشی استفاده می‌شد. تمامی این مدل‌ها را با عنوان «یورو» (Euro) می‌شناسند تا به نوعی آن‌ها را از مدل‌های عرضه‌شده در آمریکا (US) متمایز کنند.

اولین مدل‌های بی ام دبلیو E36 M3 که قدم به ایالات متحده‌ی آمریکا گذاشتند، مدل‌های سال 1995 بودند که از یک پیشرانه‌ی 3.0 لیتری (2990 سی سی) با کد S50B30US و حداکثر توان 240 اسب بخار در کنار یک سیستم تعلیق متفاوت بهره می‌بردند. دلیل اصلی استفاده از پیشرانه‌ای با قدرت و گشتاوری کمتر در این مدل‌ها احتمالاً به خاطر هزینه‌های اضافی پیشرانه‌ی اصلی در بازار و دشواری عبور از استانداردهای آلایندگی آمریکا بود. مدل‌های 1996 تا 1999 این خودرو اما با افزایش جابه‌جایی پیشرانه تا 3.2 لیتر (3152 سی سی) از توانی معادل 240 اسب بخار بهره می‌بردند، همین پیشرانه به طور مشابه در مدل‌های اولیه بی ام دبلیو Z3 M Roadster (کروک) و بی ام دبلیو Z3 M Coupe (کوپه) هم استفاده شدند. مدل‌هایی که در سال 1996 عرضه شدند به سبب مانیفولد ورودی کوچک‌تر و قطعات الکترونیکی پیچیده‌تر عملکرد راحتی را به نمایش نمی‌گذاشتند. دومین M3 هم در دو کلاس سدان و کروک (کانورتیبل) به ترتیب در سال‌های 1997 و 1998 به عرضه رسید. تولید مدل سدان خودرو در سال 1998 متوقف شد اما سایر مدل‌ها به عرضه‌ی خود تا سال 1999 ادامه دادند.

بی ام دبلیو E36 M3 در پنج مدل ویژه به عرضه رسید: مدل M3 Euro-Spec (نسخه‌ی کانادایی)، M3 CSL (که با نام M3 سبک‌وزن هم شناخته می‌شود)، M3 GT، M3 GT-R و M3-R.

طراحی خودرو

از نظر ظاهری، بی ام دبلیو M3 مشابه بی ام دبلیو سری 3 (E36) با اندکی تغییرات است. M3 از یک اسپویلر (برآگیر) برجسته بر روی سپر جلو، آینه‌های جانبی آیرودینامیکی و پنل‌های جانبی عمیق‌تری استفاده می‌کند. چرخ‌های آلیاژی سبک‌وزن این خودرو با تایرهای سرعتی تجهیز شده‌اند. همچنین اسپویلر عقب خودرو هم به صورت سفارشی بر روی این مدل قابل استفاده بوده که ظاهر آن را بیش از پیش شبیه به یک خودروی کاملاً اسپرت می‌کند.

طراحی کابین خودرو هم تا حد زیادی مشابه آن چیزی است که در سایر مدل‌های سری 3 می‌بینیم و تنها حس اسپرت آن با استفاده از یک اهرم دنده‌ی M، صفحه کیلومتر M و صندلی‌های اسپرت M بیشتر شده است. امکانات دیگری هم از جمله شیشه‌های جلوی برقی با عملکرد بدون کلید، موقعیت‌گیری خودکار شیشه‌ها برای آب‌بندی، سیستم تهویه‌ی مطبوع و بخاری با قابلیت کنترل الکترونیکی مجزای دما برای سمت راست و چپ و تهویه‌ی میکروفیلتری به صورت استاندارد در این مدل وجود داشتند. از جمله امکانات سفارشی این مدل هم می‌توان به سیستم قفل مرکزی، کروز کنترل، برف‌پاک‌کن‌های حساس به سرعت، صندلی‌های چرمی با طراحی مخصوص M، پوشش چرمی اهرم دنده، پوشش چرمی ترمز دستی و فرمان M-Technic با پوشش چرمی و قابلیت تنظیم ارتفاع اشاره کرد. از جمله تجهیزات الکترونیکی داخل کابین که سرگرمی و رفاه بیشتری را برای سرنشینان به ارمغان می‌آورد می‌توان به سیستم صوتی ضد سرقت با پخش CD و رادیوی استریوی AM/FM، آینه‌های جانبی برقی با سیستم گرمایشی اشاره کرد.

علاوه بر این‌ها، تجهیزات ایمنی این خودرو هم شامل دیسک‌های ترمز گرمایی بر روی هر چهار چرخ، سیستم ترمز ضد قفل (ABS) چهار کاناله با چهار سنسور، سیستم کنترل کشش برای تمام فصول، دو عدد کیسه‌ی هوای ایمنی جلو، سنسور تشخیص برخورد و حفاظت از برخوردهای جانبی می‌شوند.

پیشرانه‌ی خودرو

برای بی ام دبلیو E36 M3 پیشرانه‌های متنوعی در نظر گرفته شده بود که مدل 1999 آن از سه پیشرانه‌ی مختلف بهره می‌برد. هر سه پیشرانه از آرایش شش سیلندر خطی (I6) در کنار سیستم منحصر به فرد و جدید زمان‌بندی متغیر سوپاپ‌ها موسوم به VANOS بهره می‌بردند. در ادامه به صورت کوتاه به معرفی این دو پیشرانه می‌پردازیم:

پیشرانه‌ی 3.0 لیتری: این پیشرانه که دارای جابه‌جایی 2990 سی سی بود در دو مدل متفاوت برای بازارهای اروپایی و آمریکایی عرضه شد که مدل اروپایی آن با کد S50B30 و مدل آمریکا با کد S50B30US شناخته می‌شود. هر دوی این مدل‌ها به طور اختصاصی تنها بر روی بی ام دبلیو E36 M3 به عرضه رسیدند و در هیچ خودروی دیگری به کار گرفته نشدند. پیشرانه‌ی اروپایی که از قدرت بیشتری برخوردار بود می‌توانست حداکثر توان 213.5 کیلووات (286 اسب بخار) در دور موتور 7000 دور بر دقیقه و حداکثر گشتاور 320 نیوتن متر در دور موتور 3600 دور بر دقیقه را تولید کند و صفر تا صد کیلومتر بر ساعت بی ام دبلیو M3 را به 5.4 ثانیه برساند؛ اما مدل آمریکایی که به سبب عبور از استانداردهای آلایندگی آمریکا با قدرت کمتری عرضه می‌شد، توانایی تولید سقف توان 179 کیلووات (240 اسب بخار) در دور موتور 6000 دور بر دقیقه و حداکثر گشتاور 305 نیوتن متر در دور موتور 4250 دور بر دقیقه را داشت.

پیشرانه‌ی 3.2 لیتری آمریکایی: این پیشرانه با جابه‌جایی 3152 سی سی تنها در مدل آمریکایی و با کد S52B32 مورد استفاده قرار گرفت و توانایی تولید حداکثر توان 180 کیلووات (241 اسب بخار) در دور موتور 6000 دور بر دقیقه و حداکثر گشتاور 320 نیوتن متر در 3800 دور بر دقیقه را داشت. بی ام دبلیو M3 با کمک این پیشرانه صفر تا 100 کیلومتر بر ساعت را در 5.5 ثانیه طی می‌کرد.

پیشرانه‌ی 3.2 لیتری اروپایی: این پیشرانه که با کد S50B32 شناخته می‌شد به طور اختصاصی بر روی مدل‌های اروپایی M3 قرار گرفت و توانایی تولید حداکثر توان 236 کیلووات (320 اسب بخار) در دور موتور 7400 دور بر دقیقه و حداکثر گشتاور 350 نیوتن متر در دور موتور 3250 دور بر دقیقه را دارد. بی ام دبلیو M3 با کمک این پیشرانه صفر تا صد کیلومتر بر ساعت را در 5.2 ثانیه سپری می‌کرد که کمترین زمان در بین تمامی این پیشرانه‌ها محسوب می‌شود.

جمع‌بندی

عرضه‌ی نسل هفتم بی ام دبلیو سری سه با نسل دوم خودروهای M3 همراه بود، خودرویی که با توانایی‌های منحصر به فرد خود برگ تازه‌ای به کتاب تاریخ صنعت خودروسازی اضافه کرد و سابقه‌ای درخشان برای این کمپانی به جای گذاشت. امروز افراد مختلف معمولاً به دلایل متفاوتی دست به خرید یک بی ام دبلیو می‌زنند. اگر سوار بر یک بی ام دبلیو از خیابانی عبور کنید ممکن نیست که نتوانید نگاه دیگران را به خود جذب کنید. وقتی با یک بی ام دبلیو رانندگی می‌کنید در واقع به دیگران می‌گویید که صرفنظر از سنتان چه قلب جوانی دارید و تا چه اندازه شیفته‌ی رانندگی هستید و در نهایت رانندگی با یک بی ام دبلیو یعنی خیلی محترمانه از لاین سمت چپ خارج شوید تا من بتوانم سبقت بگیریم، خیلی ممنون!